Ga eens in de nacht op avontuur en bewonder de prachtige sterrenhemel en de Melkweg. Op slechts enkele plaatsen in Nederland kunnen de nachten zo donker zijn dat je de fonkelende sterren prachtig kunt aanschouwen. Tenminste, als er geen wolkje aan de lucht is 😉. Ontdek de Dark Sky Park in Nederland. In dit blog lees je alles over de twee Dark Sky Parken die je in ons land kunt vinden en hoe je het donker optimaal kunt beleven.
Geschreven door: Myrthe Peters
Discover the Dark Sky Park in Nederland
Een Dark Sky Park is een gebied waar het ’s nachts nog echt donker is. Er is weinig tot geen lichtvervuiling, waardoor je nog echt de nachtelijke duisternis kunt ervaren en de fonkelende sterrenhemel en de Melkweg kunt bewonderen. Je kunt namelijk veel verder de ruimte in kijken. Hierdoor ontdek je zoveel meer sterren dan thuis in je achtertuin.
Wereldwijd heeft het International Dark Sky Association ruim veertig gebieden aangewezen als Dark Sky Park. Twee daarvan liggen in Nederland: Nationaal Park Lauwersmeer op de grens van Friesland en Groningen en de Boschplaat op Terschelling. Doordat deze natuurgebieden als Dark Sky Park zijn aangewezen, mogen bezoekers ook ’s nachts het park bezoeken, uiteraard op de daarvoor bestemde wegen en paden.
Tip: de oneindige sterrenhemel is bij helder weer met het blote oog goed te zien, maar met een verrekijker gaat dat natuurlijk nog beter.
Beleef de duisternis in Nationaal Park Lauwersmeer
Het Lauwersmeergebied is sinds 2016 aangemerkt als Dark Sky Park. Sinds die tijd vind je in dit Nationaal Park verschillende hemelplatformen. Deze uitkijktorens zijn speciaal ontworpen om de duisternis optimaal te beleven. De zijwanden boven op het uitkijkpunt kunnen namelijk naar voren geschoven worden. Hierdoor kun je je hoofd op een zijwand laten rusten en krijg je geen stijve nek als je ’s nachts naar de sterrenhemel kijkt. Op sommige dagen kan zelfs het Noorderlicht gespot worden!
We zetten de verschillende hemelplatformen en uitkijktorens van Dark Sky Park Lauwersmeer voor je op een rijtje:
1. Hemelplatform Vlinderbalg
Dit hemelplatform vind je aan de oevers van Vlinderbalg, ten zuidoosten van het Lauwersmeer, aan de Strandweg. Dit drie meter hoge uitkijkpunt is vierkant, omkleed met hout en heeft een moderne stalen trap.
2. Hemelplatform Achter den Zwarten
Dit hemelplatform is identiek aan uitkijktoren Vlinderbalg en vind je voorbij Natuurdorp Suyderoogh van Landal, aan de rand van het bos met uitzicht op het Lauwersmeer. Dit hemelplatform is alleen te voet te bereiken. Meer informatie over dit centrum vind je op bij uitkijktoren Vlinderbalg, onder het tabblad omgeving.
3. Observatietoren Ballastplaatbos
Niet ver van het hemelplatform Achter den Zwarten ontdek je half verscholen in de bosrand van het Ballastplaatbos deze observatietoren. Het heeft geen uitschuifbare wand, maar ook vanaf deze uitkijktoren heb je een prachtig zicht op de oneindige sterren.
4. Uitkijktoren Activiteitencentrum Lauwersnest
Niet ver van de uitkijktorens Vlinderbalg en Achter den Zwarten vind je het activiteitencentrum Lauwersnest van Staatsbosbeheer. Hier vind je onder meer een uitkijktoren, maar bij dit centrum kom je sowieso veel meer te weten komen over dit Nationaal Park overdag en ’s nachts. Meer informatie over dit centrum vind je ook bij uitkijktoren Vlinderbalg, onder het tabblad omgeving.
5. Uitkijktoren De Baak
Dit vogelrijke gebied nabij Munnekezijl ten zuiden van het Lauwersmeer was ooit een militair oefenterrein. Vandaag de dag vind je er prachtig nieuwe natuur en uitkijktoren De Baak. Dit uitkijkpunt, in de vorm van een baken, heeft een opvallend ontwerp: de toren is opgebouwd uit driehoekige vormen, in allerlei soorten en maten. Hoewel deze uitkijktoren geen uitschuifbare zijwanden heeft, kun je ook hier in de nacht de Melkweg bewonderen.
6. Hemelplatform Zoutkamperplaat
Het nieuwste hemelplatform vind je bij Zoutkamperplaat en staat er sinds 2022. Dit uitkijkpunt vind je vlakbij uitkijktoren De Baak en heeft hetzelfde ontwerp als Vlinderbalg en Achter Den Zwarten. Meer informatie over dit uitkijkpunt vind je op bij uitkijktoren De Baak, onder het tabblad omgeving.
–> Tip: combineer je nachtelijke avontuur met een verblijf vlakbij, bijvoorbeeld bij Landal Natuurdorp Suyderoog. Dan kun je een avond uitkiezen wanneer er geen wolken zijn en de hemel schittert door de vele sterren.
Meer tips om te genieten van Dark Sky Park Lauwersmeer
Ga in het donker zelf op pad. Download de nachtkaart van Nationaal Park Lauwersmeer en ontdek welke sterren je elk seizoen kunt bewonderen. Of ga voor een nachtelijke wandeling met de wandelroute Dark Sky Pad – Lauwersmeer. Volg de glow in the dark pijljtes van deze 1,6 kilometer lange wandelroute, die begint en eindigt bij Activiteitencentrum Lauwersnest.
Ga je ’s nachts liever georganiseerd op pad? Staatsbosbeheer organiseert regelmatig excursies in het donker om de duisternis te beleven. Ga bijvoorbeeld mee met de boswachter, speur samen naar nachtdieren beleef de duisternis.
Bewonder de sterrenhemel op Terschelling
De Boschplaat op Terschelling is een van de donkerste gebieden van Nederland. De Boschplaat vind je in het oostelijk deel van het Waddeneiland Terschelling en is sinds 2015 een Dark Sky Park. Er wonen geen mensen op dit deel van het eiland. In het broedseizoen is dit natuurgebied niet toegankelijk, maar daarbuiten kun je ook in dit Dark Sky Park van de lichtgevende sterrenhemel genieten.
Op Terschelling vind je vooralsnog geen uitkijktorens of hemelplatformen om de oneindige sterren te aanschouwen, maar wel natuurlijke uitkijkpunten. Daarnaast zijn er nog tal van andere manieren om de magische lucht te bewonderen. Maak onder leiding van een boswachter een Dark Sky avondwandeling, maak een avondrit met de strandbus of ga voor een schemerwandeling waarbij een gids je allerlei eilandverhalen verteld. Magische momenten! Meer informatie hierover vind je op Visit Wadden.
Of je nu op eigen gelegenheid of onder leiding van een gids het duister in een Dark Sky Park in Nederland wilt ervaren, het is een unieke belevenis. Hoe mooi zijn de echt donkere nachten!