Fietsen rondom het Luntersche Buurtbosch

Het Lunterse Buurtbosch, ontworpen door notaris Van den Ham, is een mooi bosgebied van ongeveer 135 hectare waar je heerlijk kunt wandelen en fietsen. Na het overlijden van Van den Ham ging het bos over naar een stichting, die tot op de dag van vandaag het bos beheert. In het bos staan een aantal rijksmonumenten die verwijzen naar zijn rijke historie. Voor uitkijktoren De Koepel staat De Pomp, een waterpomp ontworpen door architect Dinger ter nagedachtenis aan Jabob Groeneveld, de man die toezicht hield bij de bouw van De Koepel in 1913. Ontdek met behulp van de bewegwijzering het lanenpatroon die de vorm heeft van een rankende tak met bladeren. Ga op zoek naar twee gedenkmonumenten: De Notarisbank ter herinnering aan notaris Dinger en De Van den Ham gedenkbank. Deze tweede bank staat rondom een Amerikaanse eik en is gepland tijdens de aanleg van het bos.

Sla twee vliegen, of eigenlijk uitkijktorens, in één klap en ontdek ook deze moderne uitkijktoren op de Goudsberg. Vanaf dit prachtige landmark, ontworpen door kunstenaar Rob Sweere, heb je een mooi uitzicht over de Lunterse Eng. Op dit uitzichtpunt heeft heel lang een hessenhut gestaan; een soort pleisterplaats langs de Hessenweg waar hessenwagens overheen reden. Het ronde ontwerp van de uitkijktoren vloeit daaruit voort; het stelt de houten wielen van een hessenwagen voor.

De natuur in het Nationale Park De Hoge Veluwe is overweldigend. Ontdek een afwisseling aan bossen, natte en droge heidevelden, grasvlakten en stuifzandlandschappen. Wie weet spot je wel een imposante edelhert of de wolf. Ook vind je her en der prachtige kunstwerken, zoals de beeldentuin van het Kröller-Müller Museum of de Drie Staande Motieven op het Pampelse Zand.

Gemarkeerd met grote cortenstalen ringen rondom drie zwerfkeien uit de IJstijd sta je precies op het middelpunt van Nederland. Althans, volgens de heer Veth. Ir Wigman uit Lunteren, die het geografische hart van Nederland in 1965 had laten uitrekenen. Vanaf dit punt zou, voor de drooglegging van de IJsselmeerpolders, in alle windrichtingen evenveel land te vinden zijn. Veel later, in 2015, bevestigde de heer W. Bruijnes uit Ede met zijn berekening dat het centrum van Nederland echt hier zou zijn. Hij nam de afstanden tussen de vier uithoeken van Nederland en trok een lijn van Noordoost naar Zuidwest en van Noordwest naar Zuidoost. Vervolgens werden twee loodlijnen getrokken en zie daar, op het kruispunt van die twee loodlijnen, ligt Lunteren. Hoe het ook zij, het ‘middelpunt van Nederland’ is een mooie plek waar je prachtig weg kunt kijken op de Gelderse Vallei. Het Middelpunt ligt namelijk op een van de toppen van de Goudsberg.

Deze ‘berg’ kent hoge pieken en diepe dalen, letterlijk welteverstaan. De Goudsberg, ontstaan tijdens de IJstijd toen enorme hoeveelheden zand en stenen zijn aangevoerd door gletsjers, werd eeuwenlang gebruikt voor het afgraven van zand en grind. Vooral na de oorlog werd veel zand afgegraven voor de bouw van wegen en huizen. Hierdoor is een diep dal met een vlakke bodem, de Zandgroeve, ontstaan. Jaarlijks wordt hier ‘Het Lunters Daagje Peersturen’ georganiseerd, een spectaculair wedstrijdparcours voor paarden met aangespannen wagens.

De Goudsberg kent ook een donkere kant en dankt zijn landelijke bekendheid vooral aan de Hagespraken van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) die hier tussen 1936 en 1940 gehouden werden. Het terrein rondom de gemetselde muur was ingericht als een soort openluchttheater voor massabijeenkomsten, geïnspireerd op de Rijksdagen van de NSDAP van Adolf Hitler. Na de bezetting in 1940 werden dergelijke massabijeenkomsten verboden. Het Nationaal Tehuis was een complex van gebouwen en terreinen. Van dit NSB-complex is alleen het als Muur van Mussert bekendstaande bouwwerk met de daarvoor liggende openluchtvergaderplaats bewaard gebleven. In 2018 werd de muur aangewezen als rijksmonument.

Planken Wambuis op de Veluwe is een afwisselend natuurgebied van uitgestrekte bossen, glooiende heidevelden en zandvlaktes, zoals het Mosselse Zand. En wat ook heel bijzonder is: je kunt op wildsafari gaan! Wie weet spot je een edelhert, wild zwijn, ree, Spaanse runderen of wilde pony’s.

Deze gedenksteen is ter nagedachtenis aan het voormalige vluchtelingenkamp Vluchtoord Ede die hier tijdens de Eerste Wereldoorlog was gevestigd. Een miljoen Belgen vlucht tijdens die oorlog naar het neutrale Nederland. 5300 Belgen werden op deze plek opgevangen.

Wil je de Hoge Veluwe verkennen? Vanaf verschillende ingangen, waaronder Otterlo, kun je het park fietsend in. De entree is niet alleen bereikbaar met de auto, maar ook met het openbaar vervoer. Let op: voor een bezoek heb je een (betaalde) entreekaart nodig.

Dit museum van hedendaagse kunst herbergt bijna 90 schilderijen en ruim 180 tekeningen van Vincent van Gogh. Hiermee bezit het Kröller-Müller Museum de tweede grootste collectie van deze wereldberoemde kunstenaar ter wereld. Ontdek daarnaast nog andere topstukken van onder meer Monet, Picasso en Mondriaan en de Beeldentuin.

Ervaar wat er onder het aardoppervlak leeft en wat er vroeger geleefd heeft. In het museonder ontdek je onder meer een compleet wortelstelsel van een 135 jaar oude boom, een waterlaboratorium en botten van dieren die lang geleden zijn uitgestorven. Uiteindelijk beland je in het middelpunt van de aarde.

In de directe omgeving van uitkijktoren De Koepel is geen parkeerplaats. Parkeren is mogelijk aan de Boslaan in Lunteren. Check 'praktisch' voor alle informatie.